Akraba Evliliği Dinimize Göre Nasıldır? Kim Kiminle Evlenebilir?

Kur’an-ı Kerim’e göre evlilik nasıl olmalı ve dinimizde sakıncalı görülen evlilik biçimleri nelerdir diye merak edilebiliyor. Aslında evlenmek dinimizce önerilen ve bununla alakalı da pek çok hadis-i şerife rastladığımız bir meseledir. Ancak akraba evliliği gerçeğinden dolayı buna dair bazı ifadelerin netlik kazanması gerekmektedir. 

Öncelikli olarak her Müslüman oğlunu ya da kızını hayırlı bir kısmetle evlendirmek ister. Helal süt emmiş kavramı buradan gelir. Ki aynı zamanda Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed (s.a.v)’in de bu konuyla ilgili ‘’vakti gelen namazı, hazır olan cenazeyi, denk olan bekârı evlendirmekte geç kalmayın’’ şeklinde hadiste bulunmuştur. Müslümanlar evliliğe fazlasıyla önem verdikleri için bu aşamada ailelerin tanışması, iki tarafın birden karşıdakilerle iletişimi son derece önemlidir.

Bakıldığı zaman akraba evliliğinin en önemli sebepleri arasında da bu yatar. Hali hazırda birbirini tanıyan aile bireyleri ve birbirini bilen iki kişinin birbiriyle evlenmesinde bir sakınca görülmemesi durumudur. Ancak Kur’an-ı Kerim bu konuda bazı detayları çok net bir biçimde açıklamıştır. Peygamber Efendimiz (s.a.v) her ne kadar ‘’iki kişiyi evlenmeleri noktasında desteklemek en faziletli şefaatler arasındadır’’ buyursa da bunun akrabalar arasında yapılmasına karşı duran pek çok kriter bulunmaktadır. 

Kuran’a Göre Evlenmenin Yasak Olduğu Kişiler

Kur’an-ı Kerim’de direkt olarak akraba evliliklerine karşı net bir biçimde ifade edilen ayetler görmek mümkündür. Bunların başında da Nisa 4/23-24 gelmektedir. Ayeti kerimeye bakıldığında akrabaların büyük bir çoğunluğunu kapsayan ve aynı zamanda hangi kadınlarla evlenmenin caiz olmadığını gösteren kapsamlı bir rehbere ulaşmış oluyoruz. Nisa 4/23-24’e göre evlenmenin caiz olmadığı kadınlar şu şekilde sıralanıyor. 

• Anne
• Anne veya baba tarafından olan büyük anne
• Kişinin kızı
• Kişinin oğlu
• Kişinin kızının çocukları (torunları)
• Kişinin kız kardeşi
• Kız veya erkek kardeşin kızları 
• Hala
• Teyze
• Kişinin eşinin annesi
• Eşin eski kocasından olan kızı 
• Kişinin oğlunun eşi
• Evlilik sürdüğü müddetçe eşin kardeşi, halası, teyzesi
• Süt anne
• Süt kız kardeş
• Süt hala
• Süt teyze
• Başkasının nikâhındaki kadınlar 
• Puta inanan kadınlar
• Yıldıza tapan kadınlar
• Ateşe tapan kadınlar

Kur’an-ı Kerim’e göre yukarıda yer alan kişilerle evlenmek bir Müslüman için kesinlikle haramdır. Nisa 3/24 ayetinin sonunda tüm bu kişiler sayıldıktan sonra ‘’geriye kalanlarla evlenmek helaldir’’ buyrulmuştur.

Akrabalar Aracılığıyla Nikâh Kıymanın Haram Olduğu İlişkiler

Akrabalar ve hısım aracılığıyla nikâh kıymak bazı durumlarda haram kılınmıştır. Ancak bunun yanı sıra bazı durumlarda ise herhangi bir engel teşkil etmez. Öncelikli olarak akrabalarla evlenmenin kesinlikle ve her daim haram olduğu durumlarda kayınvalide, gelin, üvey anne ve üvey kızlarla evlenmek net bir biçimde sayılabilir. 

Her zaman yasaklanmış olan bu haramlar net bir biçimde karşımıza çıkıyorlar. Ancak Nisa 3/23-24’te geçtiği gibi kişinin eşinin kız kardeşi, halası ve teyzesi için bir istisnai durum söz konusudur. Burada evlilik devam ettiği sürece bu kişilerle evlenmek ve akraba evliliği yapmak haramdır. Fakat kişi eşiyle boşandıktan sonra eski eşinin kız kardeşiyle, halasıyla veya teyzesiyle evlenebilir. Burada dinen bir sakınca bulunmamaktadır. Yalnızca evlilikleri devam ettiği sürece haram kılınmıştır. 

Ek olarak kişinin eşi vefat ettikten sonra da karısının kız kardeşiyle, halasıyla veya teyzesiyle evlenmesinde bir sakınca bulunmamaktadır. Ölüm ve boşanma durumlarında bu evlilikler haram sayılmamaktadır. Fakat Nisa 3/23-24 ayetlerinde yer alan diğer tüm kişiler ebedi olarak haram kılınmıştır. 

16629