Eksiltili Cümle Nedir? Örneklerle Anlatım

Eksiltili cümle neye denir? Yüklem var mıdır yok mudur? Örnek cümlelerle bu konuyu sizlere aktaracağız.

Bu tür cümleyi aslında hepimiz fark etmeden yapıyoruz. Genelde yüklemi söylenmeden verdiğimiz yanıtlardan oluşur. Birisi bize nere gidiyorsun diye sorduğunda; sinemaya gidiyorum demeyiz de sadece sinemaya… der bırakırız. İşte en kısa ve net eksiltili cümle örneğidir.

Eksiltili cümlede üç noktayı sık sık görürsünüz. Ama tüm 3 noktalar buna dahil değildir. Sınavda eksiltili cümle görürseniz hemen üç nokta olan şıkkı işaretlemeyin, cümleyi inceleyin.

Bu kentte göz alabildiğine bir orman… Burada uzanıyordu kelimesi gelmesi lazım ama eklenmeden üç nokta konmuş.

Hadi bakalım yolunuz açık olsun… Kurallı cümledir

Körler sağırlar… Eksiltilidir, siz buraya birbirine ağırları kafanızdan eklersiniz.

Günlü yaşamda, kısa cevap vermek için kullandığımız eksiltili cümleler, Türkçe derslerinde ve bazı edebi eserlerde de karşımıza çıkar. Bazen yazarlar, konuyu etkileyici kılma, okuyucuyu diri tutmak, düşündürmek için de böyle bir yola başvurabilirler. Eksiltili cümleler için genelde yüklem olmadığını söyledik ama bunların hepsi de eksiltili olarak adlandırılamaz.

Eksiltili cümle örnekleri

Eksiltili cümlede bir dipnot vermek istiyorum. İsim cümlelerinde, eğer ki yüklem, ek fiil ile desteklenmemişse o zaman bu da eksiltili cümle sayılmaktadır. Aslında istemeden konuşmalarımızda bu tür cümleler kuruyoruz. Örneklerle konuyu daha iyi anlayacaksınız.

İşin aslı düşündüğümden de güzel. Aslında güzeldi demek istedik ama burada di düştü, yüklem olsa da eksiltili cümledir.

Günlük konuşmalarda da sürekli eksiltili cümle kuruyoruz. Genelde sorular yanıtlanırken karşımıza çıkar.

Şimdi kaçın derse gireceğiz?

Üçüncü derse… Gireceğiz kelimesini kullanmadan yanıtladık.

İzlemek istediğin film kaçta? Burada saat kaçta başlayacak yerine sadece kaçta denmiş.

Atasözü, deyim gibi kalıplamış terimlerde de eksiltili cümle görmek mümkündür.

Tavşan dağa küsmüş…

Meyve veren ağaç…

Bir fincan kahvenin…

Buradaki deyim, atasözü gibi cümleleri biz yarıda bıraktık. Muhabbet sırasında böyle cümle eksiltmeyi sık sık yapıyoruz.