Bağlaçların Türleri ve Özellikleri Nelerdir? Örneklerle Anlatım

Bağlaçlar

Bağlaçlar, tek yazıldıklarına hiçbir anlam ifade etmezler. Kaç tür bağlaç vardır? Özellikleri nelerdir? Merak edilen soruları örneklerle yanıtlayacağız.

Bağlaç, sözcükleri, tümceleri, yan tümceleri ve cümleleri birbirine bağlayan bir sözcük veya sözcük öbeğidir. Çocuklar uyuyordu. Anne babaları uyuyordu. Köpekleri uyuyordu. Bu cümleler ayrı ayrı işe yarıyor ama biraz tekrar ediyor gibi değil mi? Bunun yerine, onları birbirine bağlamak için bir bağlaç kullanalım. Çocuklar, anneleri, babaları ve köpekleri uyuyordu. Bu çok daha iyi görünüyor, değil mi? Bağlaçlar, daha karmaşık cümleleri toparlamak için konuşmanın bölümlerini birbirine bağlayan çok kullanışlı kelimelerdir.

Bağlaçlar Nelerdir?

Bağlaçlar; ama, fakat, lâkin, ancak, yalnız, oysa, oysaki, hâlbuki, ve, ile, ki, de, çünkü, veya, ya da, ne…ne (de), ya…ya (da), gerek…gerek(se), ha…ha, ister… ister(se), kâh…kâh, de…de, hatta, hem, hem de, yine… örnek olarak verilebilir.

Bağlaçların Özellikleri Nelerdir?

Bağlaçlar bir kelime olarak hiçbir şey ifade etmezler, edatlar da buna dahildir.

Bağlaçlar, farklı sözcükleri birleştirir ve onların daha anlamlı, kısa olmasını sağlar. Anlatım dili güzelleşir, laf kalabalığı ortadan kalkar. Bağlaçlar, anlamları değiştirmez, aynı anlamı daha net şekilde aktarır. Edatlarda ise durum farklıdır, anlam değişir.

Kurulan cümlelerin daha anlamlı olmasına yardımcı olur.

Bağlaçların yokluğu anlamı çok etkilemese de daralma yaşanabilir.

Ben geldim ama sen yoktun. Ben geldim, sen yoktun dediğinizde bozulma görülmese de daralma görülebilir.

Bağlaçlar genelde kendinden önceki sözcüklerden ayrı olarak yazılmaktadır ama ile bunun istisnasıdır. Benim ile gelir misin yerine benimle gelir misin? Diyebiliriz.

Bağlaç Türleri Nelerdir? Örneklerle Anlatım

Sıralama Bağlaçları Nedir?

Bu bağlaçlar peş peşe genel sözcükleri birleştirmek için kullanılır. Sıralama bağlaçları: ile, ilâ, dahi, ve, da… da, gerek… gerek(se), hem… hem, ister… ister, ne… ne, olsun… olsun’dur.

Sen doğru ile yanlışı ayırt edemiyorsun. Peş peşe gelen kelimeleri birbirine ile kelimesiyle bağlanmıştır. Kafeye adımını attı ve hemen geri çıktı.

Ve, ile gibi bağlaçlardan önce – sonra noktalama işareti gelmez.

Büfeden sakızla çikolata satın aldım. Büfeden sakız ve çikolata satın aldım. Büfeden sakız, çikolata satın aldım. Ve, ile bağlaçları olmadığı zaman virgül kullanılır, aksi takdirde kullanılmaz. Bağlacı anlamak için de cümle yapısında değişim olup olmadığına bakılır, anlam aynıysa o bağlaçtır.

Karşılaştırma Bağlaçları Örnekli Anlatım

Cümleleri bir araya getirirken onları karşılaştırır. Anlam olarak karışık geldiyse de örnekle daha iyi anlayacaksınız. Öncelikle ya, ya… ya, ya da, yahut, veya, veyahut kelimelerinin karşılaştırma bağlacı olduğunu bilmemiz gerekiyor.

Ya burada otur ya da git! Örnek cümlede ayakta duran bir kişiye ya otur ya git diyor. 2 farklı seçenek var, karşılaştırma mevcut.

Pekiştirme Bağlaçları ve Örnekler

Pekiştirme, aslında cümlelerin daha kuvvetli olması anlamını taşır. Da, dahi, bile, mı /mü, ise, -sa, ya gibi. Bunu yapsa dahi onu affetmeyeceğim. Ağzıyla kuş tutsa umurumda değil. Örnek cümlelerde pekiştirme var.

Nöbetleşme Bağlaçları ve Örnek

Nöbetleşme kelimesi size tuhaf gelse de aslında 2 farklı öğenin farklı yönlerini birbirine bağlama görevi üstlenmektedir. Bazen… bazen, bazı… bazı, bir… bir, biri… öbürü, kâh… kâh, kimi… kimi bağlaçları kullanılır. Öyle bir an yaşamıştık ki bazen gözyaşı döküyor bazen kahkaha atıyorduk.

Cümle Bağlayıcı Bağlaçlar ve Örnekler

Cümleleri bağlayıcı özelliği vardır: Çünkü, açıkçası, aksi hâlde, ama, ancak, anlaşılan, anladığım kadarıyla, aslında bağlaçları kullanılır.

Buraya zamanında gelmelisin aksi halde işini kaybedebilirsin.